Gelişen teknolojiyle insanların yaptığı birçok işin yerini yapay zekalar almaya devam ediyor. Peki gelecekte hangi meslekler yerini yapay zekaya bırakacak?

Yapay zekalar hem mesleklerimizi hem de gezegenimizi elimizden alabilir mi?

Günümüzde veri bilimciliği, yapay zeka ve makine öğrenimi uzmanlığı, dijital pazarlama, strateji uzmanlığı gibi birçok yeni meslek ortaya çıktı. Hızla gelişen teknoloji ayakkabı boyacılığı, camcılık, gibi eskimiş fakat varlığını korumaya devam ettiren zanaatlere olan ihtiyacı daha da azaltıyor. Bu gelişmeler birçok mesleği yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor. Peki geleceğin meslekleri neler olacak? Yapay zekalar gelecekte bazı mesleklerin yerini alacak mı? Gelişen yapay zeka teknolojisi insanlık için bir tehdit oluşturuyor mu? 

Yapay zekanın mantığı insanın zaman içinde evrimleşerek kazandığı zekasındaki bilgilerin dijital ortama aktarılmasına dayanıyor. Bu aktarım, tüm zeki canlılar için yapılabiliyor. Yapay zeka, bilgisayarın çeşitli faaliyetleri zeki canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyetine verilen bir isim. Günümüzde yapay zekalar neredeyse hayatımızın her alanında etkin bir şekilde kullanılıyor. Bir zamanlar sadece bilim kurgu filmlerinde görülen icatlar, günlük hayatta yerlerini almaya ve insan hayatına adapte olmaya devam ediyor. 

Hedef İnsan Zekasının Önüne Geçmek 

Uzmanlara göre yapay zeka ve bu zekayı barındırması hedeflenen Robotik Sistemler alanında yapılan çalışmalar, evrimsel süreçte 4 milyar yıl gibi akıl almaz bir sürede evrimleşebilmiş beyin gibi organların 100 yılı bile bulmayan modern teknolojileri kullanarak taklit etmeyi ve mümkünse ötesine geçmeyi hedefliyor.

 ‘Yapay Zeka Fikri’ Nasıl Ortaya Çıktı?

Eski bilim tarihçisi Adrienne Mayor verdiği bir röportajda insanın yapay zekayı hayal edebilme becerisinin ilk kez MÖ 750 ve 650 yılları arasında yaşadıkları düşünülen Yunan ozanları Hesiodos ve Homeros’un eserlerindeki mitlerde karşımıza çıktığını belirtiyor ve sözlerine şöyle devam ediyor; “Yapay yaratıklar yeryüzüne gönderilince mitlerin hiçbiri iyi bir sonla bitmiyor. Sanki mitler bize, bu yapay varlıkların gökyüzünde tanrılar tarafından kullanılmaya uygun olduğunu, ancak insanlarla etkileşime geçtiklerinde kaos ve yıkıma yol açtıklarını söylüyor” diyerek sözlerini noktalıyor.

Tarihte ‘yapay zeka’ terimi ilk kez 1956’da İngiltere’de Dartmouth Collage’da bir konferansta ortaya atılıyor. Bunun ardından ilk önemli gelişme 1997 yılında IBM’nin ürettiği Deep Blue bilgisayar, dünyanın en ünlü satranç ustası Garry Kasparov’u yenmesiyle gerçekleşmişti. 

Günümüzde yapay zeka çalışmaları tıpta kanserli hücrelerin tespiti, haberleşme sektörü, savunma sanayi, görüntü ve doğal dil işleme, genetik algoritmalar gibi birçok alanda devam ediyor. 

“Başka bir gezegen bulup gitmeliyiz” 

Dünyanın pek çok yerinde bu alanda çalışma yapan bilim insanları yapay zekalar konusunda ilginç görüşlere sahip. Örneğin dünyayı sarsacak sözler söylemesiyle tanınan bilim insanı Stephen Hawking Bilim Dergisi Wired’a verdiği bir röportajında makinelerin bir süre sonra insanlardan daha aktif olacağına ve dünyayı yönetebilecek bir konuma geleceklerini, insanlığın acilen koloni yapabileceği bir gezegen bulup yerleşmesi gerektiğini belirtmişti. Hawking aynı röportajında, artık geri dönülemez bir noktada olduğumuzu ve kendimize zarar verme raddesine geldiğimizin altını çizmişti.

Yapay Zekalar İnsan Zekasını Geride Bırakacak

Yirmi birinci yüzyılın en tartışmalı bilim insanlarından Elon Musk ise The New York Times’a yapmış olduğu açıklamada yapay zekanın önümüzdeki 5 yıl içinde insan zekasını geride bırakmasının son derece yüksek bir olasılığa sahip olduğunu söyleyerek, bunun gerçekleşmesi halinde dünyanın insanlar için cehenneme dönüşmeyeceğini, sadece işlerin günümüze kıyasla daha dengesiz ve garip olacağını belirtmişti.

Bütün Suçu Yapay Zekalara Yıkmak Doğru Mu?  

Prof. Dr. Eşref Adalı yapay zekaların hata yapmayacağını ve hiçbir tehlike teşkil etmediğini, asıl tehlikenin yapay zeka yazılımlarını oluşturan mühendislerin ortaya çıkabilecek her ihtimali hesaplamamalarından kaynaklandığını belirtti. Ayrıca Adalı “Yapay zekaların insanları kontrol etmesinin gerçekleşmemesi beklenir çünkü robotun tanımı sahibine zarar vermeyecek ve karşı gelmeyeceğini içermektedir” dedi. Adalı, bu robotları geliştirenlerin bunu bilerek hareket etmeleri gerektiğini de vurguladı.

Peki Meslekler İçin Bir Tehlike Söz Konusu Mu? 

Yapay zekaların pek çok mesleğin geleceğini tehdit ettiğini düşünenlerin aksine, herhangi bir tehdit teşkil etmediğini düşünenler de bulunuyor. 

Akil Haber Ajansı’na konuşan Prof. Dr. Eşref Adalı yapay zekaların bazı meslekleri saf dışı bırakabileceğini fakat meslekleri yok etmediğini bunun ütopik bir şey olduğunu tam tersi insanların daha verimli ve kaliteli işlerde çalışmalarına olanak sağladığını belirtti. Adalı sözlerine şöyle devam etti;

 “Yeni bir teknoloji geliştirildiğinde yapılan iş kendini daha çok geliştiriyor ve bir üst seviyeye çıkarıyor. 1985 yılında ilk bilgisayarlar kullanılmaya başlandığında muhasebeciler işlerini kaybetmekten korkuyorlardı. Fakat işlerini kaybetmediler mesleklerini bir üst seviyede yapmaya başladılar. Mesleklerinde başarılı olamayanlar ise başka işlerde çalışmaya başladılar.” 

Adalı ayrıca bazı meslekler zaman içinde kaybolsa dahi insanların eski mesleklerine benzer bir iş yapabileceklerinin de altını çizdi. 

Gelecekte Yok Olacağı Tahmin Edilen Meslekler

Teknolojinin gelişmesiyle yapayzekalar da gelişiyor ve iş alanlarında daha çok kullanılmaya başlıyor. Uzmanlara göre gelişen yapayzeka teknolojisinin beraberinde muhasebecilik, teknik yazarlık, sekreterlik, noterlik, satış danışmanlığı, emlakçılık gibi mesleklerin yok olması ön görülüyor. Ekonomistlerin ve müşteri hizmetleri çalışanlarının işlerini ise yapay zekaların üstlenmesi bekleniyor.

Gelişen Teknoloji ile Öne Çıkması Beklenen Meslekler 

Gelişmiş yapay zeka teknolojisiyle birçok yeni meslek ortaya çıkmaya devam ediyor. Uzmanlara göre önümüzdeki on yıl içerisinde öne çıkacak meslekler Siber Güvenlik Uzmanlığı, Robotik Mühendis, Yazılım ve Uygulama Geliştirici, Veri Analisti ve Veri Bilimci, Oyun Geliştirici, Blockchain Geliştiricisi, Yapay Zeka Mühendisi, Dijital Dönüşüm ve Dijital Pazarlama Uzmanlığı, IOT Uzmanı, FinTech Uzmanı, Risk Yönetim Uzmanı, Stratejik Planlama Uzmanı, Sistem Analisti, UX Designer, Genetik Uzmanlığı olarak belirtiliyor.

Başka Bir Gezegende Yaşamak Gerçekten Mümkün Mü?

NASA ve SpaceX, insanlığın gelecekte Mars’a yerleşmesi için çalışmalarına devam ediyor. Ancak bazı astronomlar, insanların Kızıl Gezegen yerine başka gökcisimlerine yerleşebileceğini düşünüyor.

Helsinki’deki Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü’nden astrofizikçi Pekka Janhunen bir makalesinde, cüce gezegen Ceres’in yörüngesinde disk şeklinde sıralanacak binlerce uzay aracından oluşan bir “mega uydu” takımında yerleşim kurulabileceğini yazdı.

Janhunen, silindir biçiminde inşa edilecek bu araçlardan her birinin 50 binden fazla kişiyi barındırabileceğini, yapay bir atmosfer bulundurabileceğini ve kendi dönüşünün yaratacağı merkezkaç kuvveti sayesinde Dünya benzeri bir yerçekimi oluşturabileceğini ifade etti. Eğer dünyaca tanınmış fizikçi Hawking’in teorisi doğru çıkarsa insanlık başka bir gezegende hayatını sürdürmek zorunda kalabilir. Uzman görüşlerine bakıldığında gelişen teknolojiyle gelecekte insanlığın başka bir gezegende yaşaması pek de imkansız görünmüyor.

Haber: Güldeste Demirtaş