Yıllardır devam eden bilinçsiz avcılıkla birlikte yaşam alanları insanlar tarafından yok edilen alageyiklerin nesilleri tükeniyor. Anayurdu Anadolu olan alageyiklerin günümüzde dünyadaki saf ırk olarak tek doğal yayılış alanı Antalya Düzelçamı bölgesinde bulunuyor. Yedi baş kadar kalan alageyiklerin sayıları 57 yıl boyunca yapılan çalışmalar sayesinde günümüzde 500’ü bulurken, doğal yaşam alanlarında yüksek sevide insan faktörü ile karşılaşan alageyikler, insanlarla karşılaştıklarında ise ne yapacaklarını bilemiyor. Güver Kanyonu Tabiat Parkı ile Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası Alageyiklerin dünyada doğal olarak yaşadığı tek alan olarak gösteriliyor.
İlk Çalışmalar 1966 Yılında Yapıldı
Binlerce yıldır yaşamlarını sürdüren alageyiklerin nesli, bilinçsiz ve acımasız şekilde yapılan avcılık nedeniyle yok olma sınırına geldi. Sayıları 7 başa kadar düşen alageyikler için yaban hayatı çalışmaları 1966 yılında Antalya Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı Düzlerçamı bölgesinde başlarken 2010 yılında ise 300-400 başa ulaşan alageyikler Türkiye’nin çeşitli yerlerine aktarıldı. Günümüzde Güver Kanyonu Tabiat Parkı alageyiklerin dünyada doğal olarak yaşadığı tek alan olarak karşımıza çıkıyor.
Alageyikler İnsan Faktörü Yüzünden Alana Sıkışmış Durumda
Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Dr. Yasin Ünal alageyiklerin korunması ve yaban hayatın geliştirilmesine yönelik bir proje başlattı. TÜBİTAK tarafından desteklenen proje hakkında konuşan Dr. Öğretim Üyesi Ünal, “Habitat tercihleri tanımladık. Sorunlarını değerlendirip önerilerde bulunduk. Alageyiklerin yaşadığı alanda insan faktörü çok fazla. Bölgede piknikler düzenleniyor, aktiviteler çok fazla ve alageyikler bununla yaşamak zorunda kalıyor. İnsan olduğu zaman alageyik ne yapacağını bilemiyor. Başıboş gezen köpekleri alageyikler için en büyük tehlikelerden biri olarak gördük. Köpeklerin alageyikleri kovaladığını ve onlarla beslendiğine şahit olduk” dedi.
Alageyiklerin insan faktörüyle bölgede sıkışmış durumda olduğunu dile getiren Ünal, “Alageyiğe git başka yerde yaşa diyemeyiz. Habitatı burası. Tel örgüler ve ziraat alanları bölgede çok fazla. Tel örgüler nedeniyle kaçak avcılık sırasında alageyik sıkışıp kaldığı için kaçamıyor. Köpekler alageyikleri kovalarken anne alageyik kaçarken, yavrular tel örgüler nedeniyle sıkışıyor. Köpeklerin de bu yavrulara zarar verdiğini videoda gördük” ifadelerini kullandı.
Gen Merkezi Türkiye
Üretim yeri şefi veteriner Ertürk Reçber ise üretilen hayvanları başka bölgelere transfer ettiklerini belirtti. Reçber, “Burası saf alageyik ırkının yaşamını sürdürmesi için adeta bir gen merkezi. Bu yıl dünyaya gelen 30 yavrudan belki bazıları da başka bölgelere bırakılarak alageyiklerin yayılım alanları arttırılacak. Böylece yüzlerce yıldır olduğu gibi alageyiğin Türkiye’ye yayılmasını sağlayabiliriz. Marmara’nın güneyinde de inşallah bu alageyikler bir gün yeniden özgürce yaşamaya başlar” şeklinde konuştu.
Haber: Mustafa Burak Arslan